Wszystkie prawidłowe komórki organizmu podlegają dwóm mechanizmom, które gwarantują ich „pokojowe współżycie” i równowagę. Pierwszy z nich dotyczy odtwarzania komórki, które jest zarezerwowane dla sytuacji gdy komórka została uszkodzona lub jest martwa. Działanie drugiego mechanizmu jest odwrotne: komórki uszkodzone, szczególnie gdy wady występują w DNA, podlegają apoptozie (procesowi samozniszczenia). Dzięki tym dwóm mechanizmom ok. 600 mln lat temu mogły rozwinąć się pierwsze złożone (wielokomórkowe) organizmy. Zanim jednak do tego doszło pierwotna komórka, która pojawiła się ok. 3,5 miliarda lat temu, na skutek ciągle zmieniających się warunków otoczenia podlegała nieustannym modyfikacjom (mutacjom), co zwiększało jej szanse przetrwania. Tak więc mutacja, choć dziś hasło to ma raczej znaczenie pejoratywne, leży u podstaw życia na Ziemi.
Komórki rakowe zachowują się w ten sam sposób co komórki pierwotne: ich celem nadrzędnym jest zapewnienie sobie przetrwania i nie podlegają one zasadom odtwarzania ani apoptozy.
Istotne jest, aby zrozumieć, że każda zdrowa komórka w pewnym stopniu zachowała ten pierwotny instynkt i w określonych warunkach ma potencjał do przekształcenia się w komórkę rakową, np. pojawienie się wirusa, szkodliwe działanie substancji kancerogennych lub nadmiar wolnych rodników. Taki moment w życiu komórki określa się mianem inicjacji. Komórka jeszcze nie zaczyna się mutować aby dostosować się do niesprzyjających zmian w środowisku zewnętrznym, ale staje się w pewien sposób wrażliwa.
Gdy niekorzystna sytuacja będzie się utrzymywać przez dłuższy czas np. stały dopływ substancji kancerogennych na skutek wieloletniego palenia tytoniu, spożywania złej jakości żywności, ekspozycja na promieniowanie UV itp., to w końcu komórka odrzuci zasady odtwarzania i apoptozy, i dojdzie do mutacji. Ten etap nazywany jest promocją i wiąże się z jednej strony z wytwarzaniem przez komórkę ogromnych ilości białek pozwalających na zaspokojenie jej potrzeb energetycznych i niekontrolowany rozrost (odtwarzanie), a z drugiej strony z pozbyciem się białek, które nakazują apoptozę poważnie uszkodzonym komórkom, przez co komórka staje się nieśmiertelna.
Ostatnim etapem w rozwoju komórek rakowych jest progresja, w trakcie której komórki stają się coraz bardziej niezależne i złośliwe, zaczynają atakować sąsiednie tkanki, a w najgorszym wypadku dokonują przerzutów na odległe tkanki organizmu. Na etapie progresji komórki rakowe nabywają zdolności tworzenia nowych naczyń krwionośnych – proces ten znany jest pod nazwą angiogenezy, które dostarczają im tlen i składniki odżywcze potrzebne do wzrostu. W połączeniu z odrzuceniem mechanizmów odtwarzania i apoptozy sprawia to, że komórki rakowe stają się nieśmiertelne i niezniszczalne.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz